توضیحات
فیوز ها:
فیوز ها قدیمی ترین وسیله های حفاظتی میباشند که از ابتدای عمر شبکه های برق تا کنون مورد استفاده قرار گرفته اند.این ماندگاری میتواند به سادگی قابل توجه آنها برگردد.فیوز در عبور جریان عادی شبکه واکنشی نشان نمی دهد اما وقتی جریان بیش از حد عادی عبور کند در زمان مشخص ذوب خواهد شد و مدار عبور جریان قطع خواهد شد.این اضافه جریان دارای دو نوع است ،یکی اضافه جریان بر اساس اتصال کوتاه و دیگری اضافه جریان بر اساس اضافه بار است.
فیوز ترکیب توابع تشخیص،مقایسه و قطع را به همراه دارد.فیوز ها جهت محافظت از کابل ها،ترانسفورماتور ها،الکترو موتورها،خازن ها ،کنتاکتورها،تجهیزات الکترونیکی صنعتی و رله های الکترونیکی و محافظت شبکه های ولتاژ پایین و ولتاژ بالا مورد استفاده هستند که این نشان از پر کاربرد بودن فیوزها دارد.
از دیگر مواردی که از مزایا و حسن های فیوزها در صنعت بکار میرود مکانیزم ساده آنها،قدرت قطع بالای آنها،سرعت عملکرد و مشخصه Current limiting خوب آنها،اطمینان در عملکرد آنها،تعویض سریع آنها در سیستم آسیب دیده ،قیمت خوب و شرایط اقتصادی خوب،کاهش چشمگیر در تلفات سیستم الکتریکی ما و انواع کاربرد آنها در صنعت امروزی است .
در طراحی فیوزها،برخی از فیوزها که به عنوان فیوز پشتیبان طراحی شده اند که باید به همراه وسیله حفاظتی دیگری مورد استفاده قرار بگیرند این فیوزها قابلیت ایجاد وقفه را ندارند و در مقابل اضافه جریان هیچ واکنشی نشان نمی دهند و فیوز فورا" آسیب دیده و میسوزد.
استاندارد مورد استفاده در فیوزها که استاندارد کاربردی انها است،استاندارد IEC 60269 است که دارای چهار بخش میباشد:
IEC 60269-1:Low voltage fuses,general requirement:
این استاندارد مربوط به فیوز های ولتاژ پایین با استفاده های کلی یا عمومی است ،که از نظر کلاس بندی شامل دو دسته میشود:
-فیوز هایی که برای حفاظت کابل و خط بکار میرود،به این فیوز ها کلاس gG میگویند.
-فیوزهایی که برای حفاظت دستگاه ها الکتریکی بکار میروند،این فیوز ها دارای سه کلاس،aM,gTr,gB هستند.
*حرف اول که بصورت حروف کوچک انگلیسی بکار میرود، a ,g است وبرای تشخیص حالت قطع کنندگی آنها است:
g:برای کاربرد های عمومی و جنرال بکار میرود و از نظر حفاظتی دارای محدوده و رنج کاملی است.
a:برای کاربرد های خاص است و از نظر حفاظتی دارای رنج و محدوده خاصی است ،از این فیوز ها به عنوان فیوز های پشتیبان استفاده میشود و حالت قطع کنندگی آن از یک جریانی بالاتر است.
*حرف دوم که بصورت حروف بزرگ انگلیسی بکار میرود و برای تشخیص نوع کاربرد آنها است و انواع مختلفی به شرح زیل دارد:
برای حفاظت کامل ،برای فیوزها با حالت قطع کنندگیg:
G:برای کار برد های معمول و عمومی است ،که فیوزهای مصارف عمومی، مخصوصا"رساناهای معمولی از جمله کاربرد های این دسته است (gG).مشخصه سابق این فیوز ها gL, gF بود.
M: از جمله کاربرد های این دسته با این مشخصه، حفاظت های موتوری است(gM).
N:فیوزهای سریع و بدون تاخیر هستند که مطابق با استاندارد آمریکای شمالی است و برای مصارف عموی بکار میرود(gN).
D:فیوزهای تاخیری هستند که مطابق با استاندارد آمریکای شمالی است و برای مصارف عمومی بکار میرود(gD).
R:برای حفاظت از نیمه هادی ها است (gR).
Tr:از جمله کاربرد های این دسته با این مشخصه، حفاظت های ترانسفورماتور ها است(gTr).
B:برای حفاظت ایستگاه های زیر زمینی بکار میرود(gB).
برای رنج های خاص حفاظتی ،برای فیوزها با حالت قطع کنندگیa:
M:حفاظت الکترو موتورها فقط در برابر جریان های اتصال کوتاه (aM).
R:حفاظت نیمه هادی ها فقط در برابر جریان های اتصال کوتاه (aR).
*فیوز های aM سریع و مطمئن برای حفاظت موتورها و همین طور کابل ها فقط در برابر اتصال کوتاه، با قدرت قطع100kA هستند.اگر از این فیوز ها جایی استفاده کردید که حفاظت اضافه بار برای موتورها مد نظر است این نکته را در نظر بگیرید که همراه این فیوز باید رله اضافه بار بی متال و کنتاکتور هم در نظر بگیرید چون این نوع فیوز ها فقط مخصوص اتصال کوتاه است.
*نکات خاص جهت انتخاب فیوز:
[فیوزهای تاخیری] بسته به کارکرد فیوز ، مشخصات مختلفی موجود و قابل انتخاب است. فیوزهای با مشخصه عملکرد سریع برای حفاظت در برابر اتصال کوتاه و همچنین در کاربردهای محدود سازی جریان مناسب هستند در حالیکه اضافه بارهای گذرای کوتاه مدت هم سبب فعال شدن آنها میگردد. بنابراین در مواردی که عملکرد مدار با اضافه بار کوتاه مدت همراه است معمولا از فیوزهای کندکار استفاده میشود.(فیوز هایی که در راه اندازی الکترو موتورها به کار می روند ،برای زمان کوتاه (زمان راه اندازی موتور)تحمل عبور جریان بیشتری را دارند به همین علت به آنها فیوز تاخیری ،موتوری یا کند سوز می گویند.فیوز های تاخیری معمولا با علامت حلزون و یا واژه trageبر روی آنهامشخص می شوند )
تفاوت مشخصه این فیوزها، به لحاظ تکنولوژی ساخت در نوع تیغه یا نوار فلزی بکار رفته در فیوز است. به صورتیکه حرارت تولید شده توسط جریان خطا در زمان طولانی تری سبب ذوب شدن تیغه می گردد.در جریان های زیاد اتصال کوتاه این فیوز aM است که سرعت عمل سریع و زمان لازم برای قطع کم است ، که به آن به نوعی فیوز تند کار میگویند.فیوزهای gG در جریان های راه اندازی(اضافه جریان معمولی) موتور ها و برای راه اندازی الکترو موتورها مورد استفاده قرار میگیرد که فیوز زمان بیشتری اضافه جریان را تحمل کند و بی جهت مدار را قطع نکند .( این قسمت برگرفته شده از وبلاگ profuse است).
طبقه بندی فیوزهای فشار ضعیف برای مصارف و احتیاجات عمومی طبق استاندارد IEC 60269-1،بخش اول آن،برای حالت های قطع کنندگی آنها دو کلاس a , g را به شما معرفی کردیم ،حال در اینجا میخواهیم برای نوع ساختار و نوع طراحی فیزیکی آنها ،این دو کلاس را طبقه بندی کنیم:
NH System/فیوز ها و پایه فیوز های کاردی فیوز های با ولتاژ پایین اما توان بالا:در شبکه های فشار ضعیف با توان زیاد از فیوز های فوق الذکر استفاده میشود که این فیوز ها داخل پایه فیوزهایی قرار گرفته که مجموعا" بنام کلید فیوز یا فیوز دیسکانکتور میباشد.این فیوز ها دارای دسته ای می باشد که توسط آن فیوز ها را در جای خود جا می اندازند و یا خارج میکند که به آن فیوز کش میگویند.
Diazed System /فیوز ها و پایه فیوز های معمولی موسوم به فیوز فشنگی:این فیوز ها شبیه به استوانه میباشند و داخل استوانه فیوز یک فشنگ استوانه ای کوچک است که سیم ویژه فیوز داخل مواد حرارت گیر(سرامیک یا خاک نرم کوارتز همراه با ماسه)قرار دارد،این فیوز ها دارای کلاهکی هستند که در پایه فیوز پیچ میشود ،در کلاهک فشنگ فیوز پولک رنگی وجود دارد که موقع ذوب شدن سیم پولک رنگین به طرف خارج باز میشود و نشان دهنده آن است که فیوز سوخته است.علامت این فیوزها D است.
Neozed System/فیوز ها و پایه فیوز کامپکت:علامت این فیوز ها DO است.
Cylindrical System/فیوز ها و پایه فیوز های استوانه ای:شکل ظاهری این فیوزها استوانه ای یا لوله ای است که به این فیوزها فیوز سیگاری هم میگویند که داخل پایه دیسکانکتور یا فیوز کریر قرار میگیرد.
Bs System/فیوز های موسوم به شاخکدار مطابق با استاندارد انگلیسی.
پس استاندارد IEC 60269-1 برای کاربرد های عمومی یا معمول ، استانداردIEC 60269-2 برای سیستم های صنعتی که افرادی مجاز به استفاده از سیستم هستند،استاندارد IEC 60269-3 برای سیستم های خانگی که افراد غیر متخصص با آن سر و کار دارند، استاندارد IEC 60269-4 برای حفاظت وسایل نیمه هادی.
*فیوزهای با ولتاژ متوسط(HRC-high rupture capacity):
Ultra Quick
Quick Acting
Protistor
Sitor
Ultra Rapid,
FUSE 24KV
FUSE 12KV
FUSE 6KV
FUSE 63KV
FUSE HIGH VOLTAGE
پیچ خور
کاردی HRC
NH00
NH1
Gg
aM
gR
SIBA
ITALVEBER
LINDER
FERRAZ
FERAZ
PILZ
BAUMER
LOWSON
BS88
10X38
14X51
22X58
STRIKER
ETI
فیوزهای با ولتاژ متوسط 3.6 تا 36 کیلو ولت جهت حفاظت از وسایل و تجهیزات توزیع و پستها نظیر سکسیونر ها ،دیژنکتور ها و ترانسفور مر ها در مقابل اثرات دینامیکی و حرارتی اتصال کوتاه یا اضافه بار مورد استفاده قرار می گیرند این فیوز ها قابل استفاده در محیط سربسته و باز می باشند و ظرفیت قطع بالایی دارند
فیوزهای محافظت از نیمه رسانا ها (Semiconductor Protection Fuses)
تلگرام
ایتا
